Trẻ bị nôn không sốt là một trong nhiều triệu chứng dễ dàng bắt gặp ở nhiều bệnh lý khác nhau. Vậy nguyên nhân gây nôn do đâu, nôn có nguy hiểm cho trẻ không và mẹ nên xử lý như thế nào khi trẻ bị nôn? Mời mẹ tham khảo bài viết dưới đây nhé.
1. Trẻ bị nôn không sốt cảnh báo các bệnh lý liên quan
Mẹ có biết ở trẻ rất nhiều bệnh lý có thể gây ra tình trạng trẻ bị nôn không sốt, để tìm hiểu về các bệnh lý này, trước tiên cùng Dr.Papie tìm hiểu qua về tình trạng nôn ói và nôn trớ ở trẻ mẹ nhé!
Nôn ói là gì?
Nôn ói là hiện tượng các chất trong dạ dày của trẻ bị đẩy ra ngoài (miệng, mũi) do sự co bóp của dạ dày và sự co thắt của các cơ thành bụng.
Trẻ có thể nôn ra thức ăn, nước uống và dịch tiêu hóa (dịch vàng, xanh).
Nôn trớ là gì?
Nôn trớ là sự trào ngược các chất ở trong dạ dày vào thực quản do cấu tạo chưa hoàn chỉnh của dạ dày nói riêng và hệ tiêu hóa nói chung, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và sẽ hết khi trẻ 12 – 14 tháng tuổi.
Căn cứ vào tần suất nôn trong ngày, cường độ nôn trong 60 ngày, nôn chia thành 3 mức độ:
- Nôn cấp tính: đợt nôn đơn lẻ, cường độ trung bình trong thời gian ngắn
- Nôn mãn tính: các đợt nôn tái diễn hàng ngày với cường độ thấp.
- Nôn chu kỳ: các đợt nôn cường độ cao tái diễn nhiều lần trong vài tuần, xen kẽ là những giai đoạn trẻ hoàn toàn bình thường.
Trẻ bị nôn không sốt – các bệnh lý liên quan
Vậy mẹ có biết tình trạng trẻ bị nôn không sốt cảnh báo những bệnh lý gì không?
Dưới đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nôn ở trẻ nhỏ, có thể chia các nguyên nhân này thành hai nhóm nguyên nhân chính (nguyên nhân cơ năng và nguyên nhân thực thể).
Nguyên nhân cơ năng
Giai đoạn 0 – 3 tháng tuổi
Do cấu tạo và chức năng hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện.
Một số trẻ em trong những tháng đầu đời có cấu tạo dạ dày nằm ngang, cơ thắt tâm vị đóng chưa chặt nên sau khi bé bú hoặc trong quá trình tiêu thụ thức ăn, sữa (thức ăn) rất dễ trào ra ngoài miệng trẻ (trớ) hoặc phun ra ngoài kèm theo cơn co bóp dạ dày (nôn).
Giai đoạn 5 – 6 tháng tuổi
Đây là thời kỳ trẻ bước sang giai đoạn ăn dặm, sự chuyển đổi từ thức ăn lỏng sang thức ăn đặc hơn, đa dạng thức ăn hơn cũng dễ làm cho trẻ dễ bị nôn trớ trong khi ăn, và trong quá trình tiêu hóa (thức ăn thô quá, khó tiêu, ăn quá nhiều,…).
Sự xuất hiện của các bóng khí trong đường ruột cũng là một nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng nôn trớ ở trẻ nhỏ.
Bóng khí được sinh ra trong quá trình tiêu hóa tiêu hóa thức ăn (lactose, protein và các chất dinh dưỡng khác).
Ngoài ra bóng khí có thể do trẻ nuốt nhiều khí vào bụng do sai lầm về phương pháp cho ăn hoặc do trẻ quấy khóc nhiều.
Nguyên nhân thực thể
Bệnh lý tắc nghẽn hoặc viêm của các tạng
Sự tắc nghẽn của các tạng hầu hết sẽ gây ra tình trạng nôn ở trẻ.
Tắc nghẽn dạ dày do các bệnh lý loét, tắc nghẽn ruột non và ruột già xảy ra do dính ruột, u lành tính hoặc ác tính hoặc các bệnh xoắn ruột, lồng ruột, nhiễm trùng ruột do virus hoặc vi khuẩn phổ biến như Staphylococcus aureus, Bacillus cereus gây nôn.
Viêm túi mật, viêm tụy, viêm ruột thừa, viêm gan cũng đều khiến trẻ bị nôn.
Trào ngược dạ dày thực quản
Còn được gọi là trào ngược axit, khó tiêu axit hoặc ợ chua.
Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản gây ra cảm giác nóng và căng tức ở vùng ngực và vùng bụng trên.
Bệnh này khá phổ biến ở trẻ sơ sinh chưa trưởng thành hoàn toàn, do cơ vòng thực quản dưới của chúng cần nhiều thời gian hơn để phát triển, đây cũng là lý do tại sao trẻ thường nôn trớ và ợ hơi sau khi ăn.
Trào ngược dạ dày thực quản thường gặp ở trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi, hầu hết trẻ sơ sinh có hiện tượng nôn trớ vài lần một ngày trong 3 tháng đầu.
Trào ngược dạ dày thực quản không gây ra bất kỳ vấn đề nào ở trẻ sơ sinh. Trong hầu hết các trường hợp, trẻ sẽ tự khỏi khi trẻ được 12 đến 14 tháng tuổi.
Tuy nhiên, trào ngược dạ dày thực quản có thể trở nên nghiêm trọng nếu kéo dài quá mốc một năm.
Rối loạn chức năng cảm giác – vận động ruột
Các bệnh lý giảm chức năng cảm giác – vận động của ruột như liệt ruột, …..đều dẫn đến tình trạng nôn ở trẻ
Bệnh về não
Có thể kể đến các bệnh như tăng áp lực nội sọ, xuất huyết, áp xe, viêm não – màng não, tắc dịch não tuỷ, u não…
Bệnh về tim
Các bệnh cơ tim, nhiễm trùng tim bẩm sinh đều có thể dẫn đến buồn nôn, nôn.
Nhiễm khuẩn đường hô hấp
Điển hình là viêm phế quản phổi, viêm mũi họng cấp, ho gà…
Không dung nạp thức ăn
Dị ứng protein sữa bò là một trong những bệnh điển hình ở trẻ, các xét nghiệm dị ứng thường không chính xác và phải căn cứ vào các biểu hiện lâm sàng, cũng như tình hình thực tế để phát hiện.
Có thể giải thích nguyên nhân của dị ứng đạm sữa bò là do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng lại với protein trong sữa bò và tình trạng này thường sẽ hết khi trẻ lên 1 tuổi.
Dị ứng protein trong sữa bò gồm có dị ứng sữa bò chậm và nhanh.
Phản ứng dị ứng nhanh chỉ xảy ra sau 1 vài giờ sử dụng sản phẩm còn phản ứng chậm thì sau 48 tiếng hoặc thậm chí là sau 1 tuần.
Bệnh lý thứ hai có thể kể đến là bệnh lý không dung nạp đường lactose.
Bệnh lý này thường gặp ở những trẻ thiếu men tiêu hóa lactose mà phần lớn là do nguyên nhân thứ phát (sau khi bị tiêu chảy mãn tính, đặc biệt là tiêu chảy do vi rút hoặc có thể diễn ra đồng thời cùng với đợt tiêu chảy).
Khi thiếu men tiêu hoá lactase, đường lactose sẽ bị ứ đọng và bị các vi khuẩn trong ruột lên men, sinh ra khí, cũng chính khí này là nguyên nhân gây tình trạng trẻ bị nôn không sốt.
Nôn do thuốc
Một số thuốc có vị đắng thường kích thích vị giác ở trẻ và gây ra tình trạng nôn.
Điển hình là các thuốc kháng sinh như erythromycin, các thuốc NSAIDS như ibuprofen hay naproxen, các thuốc chẹn kênh calci, thuốc chống trầm cảm, thuốc hoá trị ung thư…
Xem thêm
Trẻ sốt mọc răng có nôn không?
2. Trẻ bị nôn không sốt cha mẹ cần làm gì?
Khi trẻ bị nôn không sốt, trước tiên mẹ cần phải nghiêng ngay đầu trẻ sang một bên, sau đó nhanh chóng làm sạch chất nôn trong miệng, họng và mũi trẻ, bằng cách hút hoặc quấn khăn gạc vào ngón tay thấm hết chất nôn trong miệng và họng trẻ.
Mục đích của việc cho trẻ nằm nghiêng và làm sạch chất nôn là để tránh chất nôn di chuyển vào trong đường hô hấp của trẻ.
Ngoài ra, mẹ nên khum tay vỗ nhẹ hai bên lưng nhằm trấn an trẻ, đồng thời giúp trẻ ho bật chất nôn còn lại trong họng ra ngoài, sau đó mẹ nhẹ nhàng lau cổ và người trẻ bằng nước ấm, thay đồ vải có dính chất nôn cho trẻ.
Mẹ cũng cần lưu ý, nếu trẻ bị nôn nhưng không sốt và tình trạng nôn kéo dài thì ngoài việc xử trí ngay khi trẻ có hiện tượng nôn, mẹ cũng cần áp dụng các biện pháp sau để giúp trẻ nhanh hồi phục sức khỏe:
- Giữ cho cơ thể trẻ đủ nước (bổ sung nước)
- Để trẻ nghỉ ngơi đầy đủ (cố gắng tạo môi trường thoải mái, tránh các mùi kích thích như nước hoa, tránh ánh sáng hoặc tiếng ồn…để giúp trẻ thư giãn).
- Thiết lập lại các thói quen ăn uống hàng ngày cho trẻ (việc này không chỉ giúp trẻ có đầy đủ dưỡng chất mà còn tránh cảm giác sợ ăn của trẻ).
3. Trẻ nôn sau ăn xử lý như thế nào?
Trẻ nôn sau ăn, ngoài việc làm sạch chất nôn cho trẻ, đặc biệt ở đường miệng, mũi, thì mẹ cũng nên tạm ngừng cho trẻ ăn. Tuyệt đối không ép trẻ ăn ngay sau đó, việc ép trẻ có thể khiến trẻ tiếp tục nôn và sinh ra tâm lý sợ ăn.
Đối với trẻ ăn quá nhiều hoặc kén ăn cha mẹ nên điều chỉnh chế độ ăn cho trẻ theo chế độ bình thường.
Trường hợp trẻ bị dị ứng, mẫn cảm thức ăn thì tốt nhất mẹ nên thay thức ăn cho trẻ.
Những đồ ăn lỏng, dễ tiêu hoá, thường được khuyến cáo cho trẻ trong trường hợp này. Còn thức ăn đặc mẹ chỉ nên cho trẻ ăn sau 6 tiếng (sau lần nôn cuối cùng của bé) và tránh cho trẻ ăn các đồ cay, nóng.
Thông thường nôn mửa có thể khiến trẻ bị mất nước. Để bổ sung nước cho trẻ, mẹ nên cho trẻ uống thêm dung dịch bù nước. Đối với các trẻ đang bú mẹ hoặc bú sữa công thức thì mẹ nên cho trẻ bú nhiều hơn, nhưng không để trẻ bú quá no.
Khi trẻ nôn sau ăn, tuyệt đối mẹ không cho trẻ uống thuốc chống nôn mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ.
4. Biểu hiện bất thường khi trẻ nôn, cha mẹ cần đưa đi khám ngay
Trong những tháng đầu đời của trẻ, nôn có thể gây ra bởi mức độ hoàn thiện của hệ tiêu hoá ở trẻ, mức độ an toàn của thực phẩm và đôi khi lại là do bệnh lý ở trẻ.
Nếu thấy trẻ có những dấu hiệu dưới đây, mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời:
- Trẻ nôn thường xuyên
- Trẻ nôn và có dấu hiệu mất nước, bao gồm môi se (khô), miệng khô, mắt khô, trũng, khát nước, ít đi tiểu hơn bình thường…
- Trẻ bị nôn kèm sốt trên 38 độ, trẻ bị sốt chân tay lạnh.
- Không chịu uống sữa (ăn kém)
- Nôn nhiều lần trong ngày
- Trẻ bị nôn liên tục trong một thời gian dài, kéo dài trong 24 tiếng
- Có hiện tượng khó thở, tim đập nhanh, co giật
- Đau bụng quằn quại, quấy khóc
- Lơ mơ hay ở trạng thái kích thích
- Nôn ói có kèm máu hoặc dịch vàng, xanh
- Nôn liên tục kèm tiêu chảy
Như vậy trẻ bị nôn không sốt không đơn thuần là những biểu hiện sinh lí bình thường ở trẻ mà đôi khi còn là dấu hiệu bệnh lý mà cha mẹ cần lưu ý.
Sự chủ quan của mẹ đối với tình trạng này ở trẻ vô hình có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển của trẻ. Để trẻ luôn khỏe mạnh, phát triển đầy đủ và toàn diện, mẹ nên trang bị cho mình những kiến thức cần thiết mẹ nhé!
BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ
Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà từ chuyên gia Nhi Khoa
Chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà đúng cách có vai trò quan trọng giúp kiểm soát cơn sốt, giúp trẻ nhanh hồi phục hơn....
Nhiệt độ phòng ngủ cho trẻ sơ sinh bao nhiêu là lý tưởng?
Theo các chuyên gia y tế, nhiệt độ phòng ngủ lý tưởng cho trẻ sơ sinh nên dao động trong khoảng 26°C đến 28°C, tuy nhiên, mức nhiệt độ này...
Hướng dẫn cha mẹ tự theo dõi thân nhiệt trẻ sơ sinh tại nhà
Theo dõi thân nhiệt trẻ sơ sinh thường xuyên sẽ giúp cha mẹ phát hiện sớm tình trạng bất thường, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị...
Sốt kéo dài ở trẻ em có phải là dấu hiệu bệnh nghiêm trọng?
Trẻ bị sốt kéo dài có thể khiến cha mẹ lo lắng, tuy nhiên sốt kéo dài ở trẻ em có phải là dấu hiệu của một vấn đề nào...
Trẻ bị sốt virus nên ăn gì và không nên ăn gì để nhanh khỏi?
Chế độ ăn uống hợp lý ảnh hưởng rất lớn đến quá trình hồi phục khi trẻ bị sốt virus. Tuy nhiên, không phải mẹ nào cũng biết khi trẻ...
Hướng dẫn cách chườm nóng hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà
Sốt là vấn đề thường gặp ở trẻ em, có thể làm mẹ lo lắng. Ngoài việc cho bé uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ, mẹ...
BÀI VIẾT MỚI NHẤT
[VCCorp x Dr. Papie] T&C Shoppertainment RACE – Thể lệ Nhà bán hàng tham gia
ĐIỀU KIỆN VÀ THỂ LỆ CUỘC THI SHOPPERTAINMENT RACE ( Dành riêng cho đại lý Dr.Papie) TÊN CHƯƠNG TRÌNH: Đường đua giải trí & bán hàng – Shoppertainment Race Đường Đua Giải Trí & Bán Hàng – Shoppertainment Race là một...
Th11
Nhãn hàng Dr.Papie trao quà cho trẻ sinh non tại bệnh viện Nhi TW
Nhân ngày “Thế giới vì trẻ sinh non” 17/11, nhãn hàng Dr.Papie thuộc Tập đoàn Dược phẩm STARMED đã trao tặng 150 suất quà cho các bé sinh non tại bệnh viện Nhi Trung ương. Theo thống kê của Quỹ Nhi...
Th11
Dược phẩm STARMED trao tặng thiết bị y tế cho bệnh viện huyện Mèo Vạc
Trong nỗ lực lan tỏa yêu thương và chung tay vì sức khỏe của trẻ em Việt Nam, đầu tháng 11 vừa qua, Công ty Cổ phần Tập đoàn Dược Phẩm STARMED (STARMED GROUP) phối hợp cùng Doanh nghiệp Xã hội...
Th11
Gạc Răng Miệng Dr.Papie Được Cấp Bằng Sáng Chế Độc Quyền Tại Cục Sở Hữu Trí Tuệ
Dược phẩm Starmed cùng nhãn hàng Dr.Papie tự hào khi sản phẩm Gạc Răng Miệng Dr.Papie đã được cấp Bằng Sáng chế Độc quyền tại Cục Sở hữu trí tuệ. Đây không chỉ là niềm tự hào cho thương hiệu mà...
Th11
Ngày hội Thể thao Văn hoá STARMED – Gắn kết vươn xa
Ngày 19/10 vừa qua tại Nhà máy Công nghệ cao STARMED, Tập đoàn Dược phẩm STARMED tổ chức chương trình “Ngày hội Thể thao Văn hóa” cho CBCNV Tập đoàn khu vực phía Bắc. Với phương châm mỗi một cá nhân...
Th10
Tập đoàn Dược phẩm STARMED lọt Top 100 Doanh nghiệp SME xuất sắc khu vực Châu Á
Vừa qua Tập đoàn Dược phẩm STARMED được vinh danh nhận giải thưởng SME100 – Top 100 Doanh nghiệp SME xuất sắc tại khu vực Châu Á. Giải thưởng là sự ghi nhận cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của...
Th10
Công bố danh sách trúng giải “Đại sứ lan toả” chương trình “Đại Sứ Dr.Papie 2024”
Dr.Papie xin gửi lời cảm ơn chân thành đến ba mẹ và các bé đã tham gia và ủng hộ chương trình “ĐẠI SỨ DR.PAPIE 2024”. Sau 1 tháng diễn ra sôi nổi, chúng tôi rất vui mừng được công bố...
Th10
Dr.Papie thông báo gia hạn chương trình “Đại Sứ Thương Hiệu Dr.Papie 2024”
Nhằm đáp lại sự ủng hộ nhiệt tình của đông đảo Quý khách hàng gửi tiền trên toàn quốc, đồng thời tri ân và mang đến nhiều cơ hội trúng giải thưởng giá trị đến khách hàng. Dr.Papie thông báo gia...
Th10
Dr.Papie – Ngôi sao sáng tại triển lãm quốc tế mẹ bé Vietbaby Hà Nội 2024
Tại triển lãm Vietbaby Fair Hà Nội 2024, gian hàng DR.PAPIE chào đón hơn 13.000 khách hàng thăm quan và mua sắm. Với một loạt các hoạt động trải nghiệm cùng chương trình ưu đãi siêu hấp dẫn. VietBaby Fair –...
Th10
Tập đoàn Dược Phẩm Starmed chung tay sẻ chia đồng bào vùng bão lũ
Với tinh thần “Lá lành đùm lá rách”, Tập đoàn Dược phẩm STARMED cùng nhãn hàng Dr.Papie và DR.WET đã biến những đau thương thành hành động thiết thực. Chung tay đóng góp tích cực, trao gửi quà tặng và sẻ...
Th9
999+ Tên Đẹp Cho Bé Gái Sinh Năm 2025 Nhiều Ý Nghĩa
Xu hướng đặt tên hay cho bé gái năm 2025 không chỉ tập trung vào sự nữ tính, thanh thoát mà còn mang nhiều ý nghĩa về sự thành công, an lành và phẩm chất đạo đức. Vậy hãy cùng Dr.Papie...
Th9
Thông Báo: Dr.Papie Thu Hồi Sản Phẩm Hư Hỏng Do Tác Động Của Bão Số 3 Yagi
Với mong muốn chia sẻ những khó khăn với khách hàng, đại lý khu vực bị ảnh hưởng do bão số 3 (Yagi), Tập đoàn dược phẩm STARMED và nhãn hàng Dr.Papie thu hồi sản phẩm bị hư hỏng do bão...
Th9
Thể Lệ Chương Trình Đại Sứ Tắm Bé 2024
Dr.Papie chính thức tổ chức cuộc thi “Đại sứ tắm bé Dr.Papie 2024”. Cuộc thi nhằm tạo cơ hội để các cô tắm bé trên toàn quốc thể hiện tay nghề làm việc, tài năng tắm bé và tình yêu trẻ...
Th9
Starmed & Vietnam Children’s Fund ký biên bản ghi nhớ (MOU) triển khai chương trình chăm sóc trẻ sơ sinh vùng sâu vùng xa
Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa STARMED GROUP và VIETNAM CHILDREN’S FUND đánh dấu bước hợp tác quan trọng trong hành trình lan tỏa yêu thương và kết nối cộng đồng, mở ra tương lai tươi sáng...
Th9
Gạc Dr.Papie nhận giải “Top 10 Sản phẩm – Dịch vụ tốt nhất vì Người tiêu dùng 2024”
Ngày 25/08/2024, Trong khuôn khổ chương trình “Tự hào Thương hiệu Việt 2024” được tổ chức tại Tp.HCM. Gạc răng miệng Dr.Papie đã xuất sắc được vinh danh trong giải thưởng “Top 10 sản phẩm – Dịch vụ tốt nhất vì...
Th8
Thể lệ chương trình Đại Sứ Thương Hiệu Dr.Papie 2024
Chương trình “Đại Sứ Thương Hiệu Dr.Papie 2024” chính thức khởi động, hứa hẹn mang đến một sân chơi hấp dẫn và ý nghĩa dành cho các ba mẹ và bé trên khắp Việt Nam. Được tổ chức bởi Dược phẩm...
Th8
Gian hàng Starmed: Điểm sáng thu hút tại sự kiện nhà thuốc lớn nhất 2024
STARMED đồng hành cùng BUYMED tại Workshop ngành Dược & Y tế 2024 “Nhà thuốc chuyển mình, Tương lai cất cánh”. Tại sự kiện, gian hàng STARMED đã ghi dấu ấn mạnh mẽ cho đông đảo khách hàng, đặc biệt với...
Th8
999+ tên hay cho bé trai độc lạ, ý nghĩa năm 2025
Đặt tên cho bé là một bước quan trọng đối với các bậc cha mẹ, không chỉ để con có một cái tên đẹp mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Một cái tên hay cho các bé trai...
Th8
Lá Tắm Chữa Vàng Da Sinh Lý Cho Trẻ Sơ Sinh Loại Nào An Toàn?
Tắm lá cho trẻ sơ sinh là kinh nghiệm dân gian có thể hỗ trợ chữa trị cho trẻ bị vàng da sinh lý mức độ nhẹ, nhưng phương pháp này không được các chuyên gia Nhi khoa khuyến khích. Hãy...
Th7
10+ loại lá tắm cho trẻ sơ sinh mát da phòng rôm sảy, mụn nhọt hiệu quả
Có nên tắm lá cho trẻ sơ sinh không, trẻ sơ sinh tắm lá gì tốt nhất để mát da phòng rôm sảy mụn nhọt....
Th7